26 februari 2021, mr. D. Kohelet (Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken. / 06 42 38 38 45)
Kort geding niet definitief
Op vrijdag 26 februari 2021 kopten alle media in koor dat de avondklok volgens het Gerechtshof in Den Haag toch rechtmatig was. Dat er in de headlines geen ruimte is voor nuances, begrijpt iedereen. Maar je zou verwachten dat de gebruikelijke nieuwsberichten op z’n minst zouden aanstippen dat het laatste woord met deze uitspraak nog altijd niet gezegd is. Maar nee: in alle media, geschreven en ongeschreven, werd vreemd genoeg eerder nog het beeld neergezet alsof de zaak hiermee definitief is afgedaan. Er zou “niets meer aan de boetes veranderen” (AD.nl) en er zou (slechts?!) nog cassatie mogelijk zijn bij de Hoge Raad (NOS.nl).
Kort geding aanvechten
Dat is hooguit de halve waarheid. Een kort geding is en blijft, ook nadat er een spoedappel is ingesteld en het Hof zoals vandaag daarin een uitspraak (arrest) heeft gedaan, een voorlopige spoedprocedure. Zo’n procedure kan soms, zoals in het geval van de avondklok, nodig zijn omdat een gewone procedure jaren kan duren. Daarmee staat echter buiten kijf dat zo’n gewone procedure (door juristen “bodemzaak” genoemd) nadien altijd nog kan worden gevoerd. Dat brengt met zich mee dat de partij die een kort geding verliest uiteindelijk toch nog van deze “bodemrechter” gelijk kan krijgen. En dáármee is de zaak pas definitief (cassatie daar gelaten).
Opmerkelijk is dan de kortgedingprocedure bij het Hof door journalisten maar ook politici voor het gemak (en veelvuldig) werd aangeduid als “het hoger beroep”, terwijl voor een verwijzing naar de kortgedingrechter in eerste aanleg dan weer met de term “voorzieningenrechter” werd volstaan. Het Hof in kort geding is echter evengoed een voorzieningenrechter, maar dan in hoger beroep.
Terugdraaien kort geding
Dit lijkt wellicht studeerkamerpraat maar is het niet. Het terugdraaien van een kortgedinguitspraak (al dan niet van het Hof) kan van grote praktische waarde zijn. Of daar nadien nog belang bij bestaat, is natuurlijk iets wat sterk afhankelijk is van het type zaak. Vaak niet; je kunt de tijd niet terugdraaien. Maar laat de avondklokzaak nu bij uitstek een kwestie zijn waarbij een bodemzaak nog wel degelijk veel kan veranderen. Afschaffing ervan zit er niet meer in (maar met de nieuwe spoedwet was dat al zo), maar wat bijvoorbeeld wel op het spel staat, zijn de tienduizenden uitgedeelde boetes. Deze kunnen nog zeker worden teruggedraaid.
Bodemzaak doorslaggevend
Met andere woorden: als de “gewone” rechter (de rechtbank, het Hof of, als het zo ver komt, de Hoge Raad) in de bodemzaak, op dezelfde lijn blijkt te zitten als de kortgedingrechter in eerste aanleg, heeft de Staat alsnog onrechtmatig gehandeld en moeten alle boetes mogelijk worden ingetrokken. Oftewel, de vraag of de omstandigheden waarbinnen het kabinet tot een avondklok heeft besloten “buitengewoon” genoeg waren voor de toepassing van art. 8 van de Wet buitengewone bevoegdheden burgerlijk gezag, is niet alleen juridisch interessant maar ook praktisch van betekenis.
Overweegt u een kort geding aan te spannen, hebt u een kort geding verloren of hebt u een andere vraag over het procederen bij de civiele rechter? Onze specialisten staan voor u klaar. Bel naar +31 6 42 38 38 45 of stuur een e-mail naar Dit e-mailadres wordt beveiligd tegen spambots. JavaScript dient ingeschakeld te zijn om het te bekijken..